Anno 2021 is het onmogelijk te bedenken dat iemand geen televisie in huis heeft, of een apparaat dat de televisie vervangt. Hangt er geen tv aan de muur, dan worden programma’s vaak via de laptop, smartphone of tablet bekeken. Vaak zijn er zelfs meerdere televisies in huis aanwezig. Een grote in de woonkamer, vaak een Smart TV, en daarnaast in de slaapkamers kleinere tv’s. We zijn het gewend dat er een televisie in huis aanwezig is, maar dit was natuurlijk niet altijd zo. In dit artikel lees je dan ook meer over de geschiedenis van de televisie.
De Nipkowschijf
De televisie zoals wij hem nu kennen hebben we te danken aan de Nipkowschijf. Deze is in 1884 gepatenteerd door de Duitser P. Nipkow. Hij had een schijf ontwikkeld die cirkelvormig was, snel draaide en waar allemaal spiraalvormige gaatjes in zaten. Elk gat dat hierin zat trok één beeldlijn op het moment dat een lichtstraat door deze gaatjes scheen. Daarachter zat vervolgens een fotocel die het doorgelaten licht omzette in elektrische spanning. Die spanning stuurde op zijn beurt een lamp aan, en die projecteerde het beeld door middel van een tweede Nipkowschijf.
Beeldbuis televisie
‘Voor de buis zitten’ is een uitdrukking die nu nog steeds wordt gebruikt maar, waar komt deze vandaan? Het antwoord is heel simpel; namelijk van de beeldbuis televisie. Nadat in 1884 de Nipkowschijf werd ontwikkeld, was het nu de beurt aan een andere Duitser. F. Braun maakte namelijk de eerste volledig elektronische televisie. Achter het televisiescherm waren buizen gemonteerd die zorgden voor de samenstelling van het beeld.
In 1935 vond vervolgens de eerste televisie-uitzending plaats in Berlijn. Daarna kwam Frankrijk in 1937 en in Nederland konden we pas kijken naar uitzendingen na de Tweede Wereldoorlog. Dit werd gedaan door Philips, die experimenteerde met verschillende uitzendingen. In 1951 werd dit overgenomen door de radio-omroep.
De allereerste officiële Nederlandse uitzendingen was op 2 oktober 1951. Deze werd uitgezonden vanuit NTS-studio ‘Studio Irene’ in Bussum. De uitzending werd geopend door NTS-voorzitter prof. J. B. Kors en staatssecretaris Cals. Dit werd in het zwart-wit uitgezonden en per dag was er slechts één omroep die drie uur per dag tv uitzond. Er waren in die tijd nog niet veel mensen met een televisie, wat ervoor zorgde dat vrienden en familie massaal bij elkaar op bezoek ging om samen naar de uitzending te kijken.
Geschiedenis in Nederland
Tijdens het televisiebesluit in 1956 werd er gekozen voor verschillende omroepen op basis van geloofsstromingen. De zendtijd werd verdeeld tussen de AVRO, VARA, NCRV en KRO. Ook werd er besloten dat kijkers kijkgeld moesten betalen zodat de programma’s van de verschillende publieke omroepen konden worden gefinancierd.
In 1967 kwam er opnieuw een grote verandering, namelijk de kleurentelevisie. Dit werd mogelijk gemaakt door Telefunken. Ook kwamen in dit jaar de eerste reclames op televisie. De kleurentelevisie ging snel want in 1978 had 61% van de huishoudens een televisie met kleurenbeeld in de woonkamer staan. De jaren hierna verbeterde de kwaliteit van uitzendingen en kwamen er ook veel meer omroepen bij.
In 1985 had vrijwel iedereen een televisie in de woonkamer staan, en was dus ook het aanbod in uitzendingen veel groter. Populaire programma’s in die tijd waren onder andere Swiebertje, Spel Zonder Grenzen, De Glazen Stad en Eén van de Acht. Het kijken van dit soort programma’s werd de belangrijkste vrijetijdsbesteding, spelletjes en het lezen van boeken werd veel minder gedaan.
Wat betreft de commerciële zenders, deze kwamen pas eind jaren ’80 en begin jaren ’90. Op 2 oktober 1989 werd RTL-Veronique geïntroduceerd, dit is nu RTL4. Vervolgens kwamen er in 1993 en 1995 meer zender bij, zoals RTL5, Veronica en SBS6.
Lees ook: Vintage auto’s